Impact op Zeeuwse arbeidsmarkt

• 19 juli a.s. start een Zeeuws mobiliteitsteam. Door de samenwerking van gemeenten, UWV, onderwijs, VNO-NCW, FNV, CNV en SBB wordt één loket geboden aan werkgevers en hun werknemers voor ondersteuning in het vinden van ander werk. Tot de start van het mobiliteitsteam kunnen werkgevers en hun werknemers voor ‘van werk naar werk’ vraagstukken terecht bij een tijdelijk regionaal aanspreekpunt via mobiliteitsteam@aandeslaginzeeland.nl

  Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws over het Zeeuws mobiliteitsteam, houdt dan de website van Aan de slag in Zeeland in de gaten.

• In Zeeland zijn 1.005 aanvragen toegekend voor de vijfde periode van de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Een totaaloverzicht van het aantal aanvragen en toekenningen gespecificeerd per sector vindt u terug in de factsheet NOW 5 die op 7 juli is gepubliceerd.

  Het loket voor de zesde periode NOW gaat later open vanwege een aanpassing van de regeling. De nieuwe datum van openstelling is op dit moment nog niet bekend.

  Het gebruik van de NOW-regelingen is te raadplegen in het dashboard NOW van het UWV. Het dashboard geeft inzicht in het aantal toekenningen per arbeidsmarktregio en per sector.

• Werkgevers hebben tot en met 31 oktober 2021 de tijd om een de definitieve berekening van de tegemoetkoming voor de eerste periode NOW (maart-mei 2020) aan te vragen. Voor werkgevers die (een deel van) ontvangen voorschotbedragen terug moeten betalen is het ook mogelijk om een betalingsregeling te treffen met het UWV. Aanvragen van de definitieve berekening en/of een betalingsregeling kan via de website van het UWV. Het is aan werkgevers zelf om een aanvraag in te dienen.

• Eind mei 2021 telde Zeeland 4.400 lopende WW-uitkeringen, een afname met 8% ten opzichte van een maand eerder. Landelijk was de afname op maandbasis -6%. Op jaarbasis was de afname in de regio 16% (mei 2020-mei 2021). Landelijk was dit 17%.  Het WW-percentage daalde ook en bedroeg in mei 2021 2,2%, zowel landelijk als in Zeeland.

  Tijdens de coronacrisis zijn grote sectorale verschillen ontstaan in de ontwikkeling van de WW-uitkeringen; bepaalde sectoren werden niet of nauwelijks getroffen, maar er zijn ook sectoren waar het aantal WW-uitkeringen aanzienlijk steeg.

  De meest getroffen sectoren zijn uitzendbedrijven, vervoer & logistiek, cultuur en horeca. In de periode maart 2020-juni 2020, direct na de eerste coronamaatregelen, was de gemiddelde maandelijkse toename van het aantal WW-uitkeringen het hoogst: uitzendbedrijven (+24%), vervoer en logistiek (+14%), cultuur (+11%) en horeca (+9%) in Zeeland. In de horeca daalde de vraag naar het aantal oproepkrachten fors. Aangezien veel jongeren op oproepbasis werken in de horeca is deze groep hard geraakt. De grootste toename van het aantal WW-uitkeringen was in april 2020, de maand na de eerste afgekondigde maatregelen.

  Momenteel is er weer sprake van een toename in de vraag naar personeel. Deze is ook zichtbaar in de WW-ontwikkelingen: in alle zwaar getroffen sectoren daalde het aantal WW-uitkeringen in de afgelopen maanden. De werkgelegenheid in de horeca en detailhandel blijft nog enigszins achter bij de positieve WW-ontwikkeling.

  Bron: Nieuwsflits arbeidsmarkt Zeeland

• In week 27 werden in Zeeland 78 WW-aanvragen ingediend. De ingediende aanvragen moeten nog beoordeeld worden door UWV. Het gemiddelde aantal WW-aanvragen per week is dit jaar veel lager dan in dezelfde periode vorig jaar, namelijk 130 WW-aanvragen in 2021 tegenover 255 WW-aanvragen in 2020. Met dit gemiddelde aantal WW-aanvragen komen we steeds dichter bij het niveau van 2019. In dat jaar stond in dezelfde periode het gemiddelde op 123 WW-aanvragen.

• Vanwege het snelle herstel van de economie zal het kabinet het steun- en herstelpakket na het derde kwartaal van dit jaar vooralsnog niet verlengen. Daarmee komt de periode zonder steunmaatregelen dichterbij. In Tozo 5 ligt daarom meer nadruk op activering van ondernemers om na te denken over de toekomst van hun onderneming. Gemeenten kunnen hen daarbij ondersteunen. Kunt u als ondernemer hulp gebruiken bij heroriëntatie? Raadpleeg de contactpersoon in uw gemeente.

  Voor de loonsteunregeling NOW geldt dat deze per 1 juli is aangepast. Ondernemers kunnen voortaan tot 80% (in plaats van 100%) omzetverlies opgeven bij hun aanvraag. Het vergoedingspercentage blijft hetzelfde als in het tweede kwartaal, net als het minimale omzetverlies van 20%. Door deze wijziging is de NOW publicatie van de regeling vertraagd en zal ook het loket enkele weken later worden geopend.

  Een totaaloverzicht van financiële regelingen binnen het steun- en herstelpakket staat op de website van de Rijksoverheid.

• Zelfstandig ondernemers blijven een beroep doen op de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). De inkomenssteun voor zelfstandigen Tozo is begin 2021 ongeveer 139.000 keer aangevraagd. Bij Zeeuwse gemeenten zijn er in totaal ruim 11.000 toekenningen gedaan.

  Let op! Er zijn bedrijven actief die kleine ondernemers hulp bieden bij het aanvragen van de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (TOZO). Deze hulp is doorgaans niet kosteloos en mogelijk niet zonder financiële gevolgen. U hoeft als ondernemer ook geen extra kosten te maken; de gemeenten helpen u graag bij uw aanvraag. Neem contact op met uw gemeente. U vindt de link naar uw gemeente hier.

• Werkgeversorganisaties, gemeenten, vakbonden en de landelijke overheid hebben, om werkend Nederland zo goed mogelijk door de coronacrisis heen te helpen, het platform ‘NLWerktDoor’.Via dit platform worden vraag en aanbod op de arbeidsmarkt samengebracht. Dit maakt snelle matches in de regio mogelijk om mensen tijdens deze crisis aan het werk te houden en sectoren van voldoende personeel te voorzien.

• Het aantal mensen dat in Nederland aan het werk kan of meer wil werken, is in het tweede kwartaal van dit jaar gedaald. De krappe arbeidsmarkt lijkt hiervan de oorzaak. Het zogenoemde onbenut arbeidspotentieel bestond volgens het CBS uit een miljoen mensen. Vorig jaar, na het begin van de coronacrisis, was deze groep juist gestegen tot 1,2 miljoen Nederlanders.

  Bij de berekening tellen de onderzoekers ook mensen mee die buiten de officiële werkloosheidscijfers vallen. De definitie van werkloosheid gaat uit van mensen die werk zochten en direct beschikbaar zijn. Daar vallen bijvoorbeeld mensen buiten die al in deeltijd werken maar meer uren willen maken. Net als zogeheten semi-werklozen, mensen die niet zochten naar werk maar wel beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt.

  Het onbenut arbeidspotentieel bestaat uit werklozen die recent naar werk hebben gezocht en beschikbaar zijn (306.000), werklozen die niet naar werk hebben gezocht of niet beschikbaar zijn (381.000) en deeltijders die meer zouden willen werken (354.000). In 2014 telde deze totale groep 1,8 miljoen mensen, waarna het langzaam slonk tot een miljoen mensen in 2019.

  Een derde van het onbenut arbeidspotentieel bestaat uit jongeren van 15 tot 25 jaar. Deze groep is zelfs goed voor 40% van de werklozen die beschikbaar zijn voor een baan. Van de groep die niet beschikbaar is voor werk, is het volgen van een opleiding de voornaamste reden. Andere reden zijn ziekte, arbeidsongeschiktheid, zorg voor het gezin of vrijwilligerswerk.

  Lees het volledige artikel: FD

• In augustus 2021 was 69,5 procent van de 15- tot 75-jarigen aan het werk, een nieuw record in arbeidsdeelname. Over de afgelopen drie maanden steeg het aantal werkenden in de genoemde leeftijdsgroep met gemiddeld 33 duizend per maand naar 9,1 miljoen. Het totaal aantal werklozen nam in dezelfde periode af met gemiddeld 3 duizend per maand. Tussen juli en augustus nam het werkloosheidspercentage wel licht toe, van 3,1 naar 3,2 procent. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers. UWV registreerde eind augustus 213 duizend lopende WW-uitkeringen.

  In augustus hadden 4,0 miljoen mensen van 15 tot 75 jaar om uiteenlopende redenen geen betaald werk. Naast werklozen ging het om 3,7 miljoen mensen die niet recent hebben gezocht en/of niet direct voor werk beschikbaar zijn. Zij worden niet tot de beroepsbevolking gerekend. Hun aantal is in de laatste drie maanden met gemiddeld 32 duizend per maand gedaald, doordat meer mensen vanuit de niet-beroepsbevolking aan het werk zijn gegaan of op zoek zijn gegaan naar werk. Dat waren er meer dan het aantal werkenden en werklozen die zich terugtrokken van de arbeidsmarkt.

  Werkloosheidspercentage in augustus licht gestegen

  Om de conjuncturele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in verschillende landen te kunnen vergelijken, wordt gebruikgemaakt van de werkloosheidsindicator van de International Labour Organization (ILO). Volgens deze indicator zijn mensen werkloos als ze geen betaald werk hebben, maar daar wel recent naar hebben gezocht en direct beschikbaar zijn. Dit cijfer heeft betrekking op de bevolking van 15 tot 75 jaar. Tussen maart en augustus 2020 steeg de werkloosheid van 2,9 procent naar 4,6 procent. Daarna is dit percentage vrijwel voortdurend gedaald tot 3,1 procent in juli 2021. In augustus waren er 301 duizend werklozen, waardoor het percentage licht steeg naar 3,2 procent van de beroepsbevolking.
  
  Behalve werklozen zijn er ook semiwerklozen die óf recent gezocht hebben naar werk (maar niet beschikbaar zijn) óf direct beschikbaar zijn voor werk (maar niet hebben gezocht) en deeltijders die meer uren willen werken. Deze groepen vallen buiten de werkloosheidsdefinitie, maar worden gerekend tot het onbenut arbeidspotentieel. Na een tijdelijke stijging tijdens de eerste periode van de coronacrisis, in het tweede kwartaal van 2020, is het totale onbenut potentieel in het afgelopen jaar flink gedaald. In het tweede kwartaal van 2021 ging het om 1,0 miljoen mensen van 15 tot 75 jaar.

  UWV: Aantal WW-uitkeringen daalt inmiddels zeven maanden op rij

  Eind augustus 2021 verstrekte UWV 212,7 duizend WW-uitkeringen. Dat zijn er 11,6 duizend minder dan eind juni (-5,2 procent). Het aantal WW-uitkeringen daalt al zeven maanden op rij. Het is gebruikelijk dat er in de zomermaanden minder WW-uitkeringen worden verstrekt. Waarschijnlijk spelen de versoepelingen van de contactbeperkende maatregelen en de gunstige economische situatie ook een rol. Het aantal WW-uitkeringen is inmiddels een stuk lager dan eind februari 2020, voor de start van de coronacrisis. Eind februari 2020 waren er 240,2 duizend WW-uitkeringen.

  UWV: Daling WW vanuit de horeca zet door, gebruikelijke stijging WW in onderwijs minder groot

  Het aantal WW-uitkeringen neemt het meest af in de sector horeca en catering (-15,3 procent). Dat was ook de vorige maand het geval (toen -16,1 procent). De WW neemt alleen toe in de sector onderwijs (5,2 procent). Dat is gebruikelijk voor de zomermaanden, als tijdelijke contracten aan het einde van het schooljaar worden beëindigd. De ‘piek’ van WW-uitkeringen in de zomer in het onderwijs wordt wel steeds minder hoog.

  Arbeidsdeelname op recordhoogte

  In augustus bereikte de nettoarbeidsparticipatie een recordhoogte van 69,5 procent. Niet in alle leeftijdsgroepen is de arbeidsdeelname hoger dan ooit. In augustus was 64,5 procent van de jongeren (15 tot 25 jaar) aan het werk, minder dan voor de coronacrisis, die in maart 2020 uitbrak. De arbeidsdeelname onder 25- tot 45-jarigen (86,6 procent) was wel hoger dan voor de coronacrisis, maar lager dan in augustus 2008, toen 87,6 procent van deze leeftijdsklasse aan het werk was. Het record is dus vooral toe te schrijven aan de gestegen arbeidsdeelname onder de 45- tot 75-jarigen. In augustus was deze voor het eerst hoger dan 60 procent. De arbeidsdeelname in deze groep neemt al langer toe, vooral onder 55- tot 65-jarigen, maar de laatste jaren geldt dat ook voor 65-plussers.

  Werkloosheid in de afgelopen drie maanden verder gedaald

  De verdere daling van het aantal werklozen in de afgelopen drie maanden is het resultaat van onderliggende stromen tussen de werkzame, de werkloze en de niet-beroepsbevolking. Het onderstaande schema laat die stromen zien.

  In augustus waren 301 duizend mensen werkloos. Drie maanden eerder, in mei, waren er 309 duizend werklozen. In deze periode nam het aantal werklozen met 8 duizend af (gemiddeld 3 duizend per maand). Zoals in het bovenstaande schema te zien is, kan de werkloosheid afnemen als er meer werklozen werk vinden dan er werkenden werkloos worden. Maar de werkloosheid kan ook dalen als er meer werklozen stoppen met zoeken naar werk dan er mensen vanuit de niet-beroepsbevolking op zoek gaan.
  
  In de afgelopen drie maanden daalde de werkloosheid uitsluitend door het eerste: meer werklozen vonden een baan dan er werkenden werkloos werden. Per saldo daalde de werkloosheid hierdoor met 28 duizend. Het aantal mensen dat zonder direct resultaat op zoek ging naar werk (van niet-beroepsbevolking naar werkloos) was in augustus groter dan het aantal dat stopte met zoeken en/of niet beschikbaar was (van werkloos naar niet-beroepsbevolking). De werkloosheid groeide hierdoor per saldo met 20 duizend personen in de afgelopen drie maanden.

  Ontwikkeling sinds 2018

  2020 was een turbulent jaar voor de arbeidsmarkt. Met het uitbreken van de coronacrisis in maart van dat jaar nam het aantal werkenden af en liep de werkloosheid snel op. De werkloosheid groeide van beide kanten (de netto-instroom was positief vanuit zowel de werkzame beroepsbevolking als de niet-beroepsbevolking). Vanaf november 2020 tot en met maart 2021 gold het omgekeerde (beide negatief) en daalde de werkloosheid weer snel. In de periode april-juni van dit jaar was er nauwelijks sprake van een netto-instroom vanuit de niet-beroepsbevolking. In juli en augustus was deze instroom weer positief, wat de daling van de werkloosheid enigszins afremt. Vergeleken met vorig jaar is het aantal werkenden flink toegenomen.

  Bron: CBS

• Vanaf oktober is het afgelopen met de coronasteun voor bedrijven. Dat is geen moment te vroeg, vinden de meeste economen. Toch roepen veel bedrijven om verlenging.

  Het kabinet kreeg veel kritiek op de trage aanpak van de coronapandemie. Maar dat gold niet voor de steun aan getroffen bedrijven en ondernemers. In een paar maanden tijd werd een steunpakket uit de grond gestampt en aangepast als er knelpunten in bleken te zitten. Tientallen miljarden werden uitgedeeld aan subsidies, banken verleenden uitstel van betaling, evenals de belastingdienst.

  En het werkte. De werkloosheid bleef stabiel laag, terwijl de economie vorig jaar een historische krimp liet zien. Het aantal faillissementen daalde zelfs tot historisch lage niveaus. ,,De steun is erg nodig geweest’’, zegt Jan-Paul van de Kerke, econoom bij ABN Amro. ,,Anders waren er veel faillissementen gekomen.’’

  Faillissement

  Die faillissementen werken ook verderop door. ,,Een faillissement heeft ook gevolgen voor de keten en de banken.’’ Toeleveranciers worden bijvoorbeeld ook getroffen bij een faillissement. Ze zien een klant wegvallen en moeten maar hopen dat ze hun rekeningen betaald krijgen. Dat kan weer tot een nieuwe golf faillissementen leiden.

  Inmiddels is de economie weer boven Jan. Voor dit jaar wordt een groei van bijna 4 procent verwacht. Ergens in de komende maanden is het bbp, dat wat we met zijn allen verdienen per jaar, weer hoger dan voor de coronacrisis.

  Dat de economie weer op volle toeren draait blijkt ook uit de problemen op de arbeidsmarkt. Er is nu al een tekort aan personeel in veel sectoren. Dat remt juist weer de groei. Bouwbedrijven kunnen niet aan mensen komen en technici en it’ers moet je ook met een lantaarntje zoeken. Veel horeca- bedrijven sluiten noodgedwongen een of meerdere dagen per week, omdat ze geen personeel kunnen krijgen.

  Stoppen met steun

  Het steunbeleid heeft kortom goed uitgepakt. Maar nu de economie weer op eigen kracht groeit is het tijd om de steun te stoppen. Doorgaan zal zelfs tot grotere economische schade leiden, waarschuwen economen.

  Door de steun worden bedrijven die niet efficiënt werken in leven gehouden. Dat remt de economische ontwikkeling en kan zelfs tot zogenoemde ‘zombiebedrijven’ leiden. Dat zijn bedrijven die alleen door steun in leven blijven. Dat lijkt geen goede besteding van belastinggeld. Dat kan beter uitgegeven worden aan onderwijs of als subsidie aan bedrijven die wel groeien en banen creëren.

  ,,De steun is onlangs verlengd tot oktober om te voorkomen dat bedrijven in het zicht van de haven alsnog zouden stranden’’, zegt Van de Kerke. Maar na oktober is het afgelopen met de generieke steun aan bedrijven.

  Schoonmaak

  Dat betekent niet dat alle bedrijven gered zullen zijn. ,,De corona-restricties worden afgebouwd, maar dat betekent niet dat alle bedrijven weer volop draaien’’, zegt Van de Kerke. ,,Bedrijven die na de crisis niet volop draaien, hebben mogelijk een verdienmodel dat niet toekomstbestendig is.’’

  De econoom noemt de schoonmaakbranche als voorbeeld. ,,Er zal meer worden thuisgewerkt in de toekomst. Dat betekent minder kantoorruimte en dus minder schoonmaakwerk.’’ Datzelfde geldt voor cateringbedrijven. Steun voor die bedrijven is niet wenselijk, betoogt Van de Kerke. Zo’n bedrijf wordt dan kunstmatig in leven gehouden.

  Meerdere branches hebben bezwaar gemaakt tegen het stopzetten van de steun. Koninklijk Nederlands Vervoer, de lobbyorganisatie van de vervoerssector, wil bijvoorbeeld dat de steun aan touringcarbedrijven doorgaat. Die bedrijven hebben nog met beperkingen te maken door de coronamaatregelen. Ook de cultuursector zucht nog onder het beperkt aantal toeschouwers dat ze mogen verwelkomen. En de horeca wil ook verlenging.

  De bedrijven vinden dat ze recht op steun hebben, omdat ze het slachtoffer zijn van overheidsbeleid. De overheid beperkt ze immers in hun activiteiten. Maar de vraag is of de Nederlandse belastingbetaler ervoor moet opdraaien dat buitenlandse toeristen niet komen, omdat de regeringen van hun land een reisverbod naar Nederland instellen.

  Bedrijfsrisico

  Als het aan Pieter Hasekamp, directeur van het Centraal Plan- bureau (CPB), ligt, stopt de overheid zo snel mogelijk met de steun. In een column pleitte hij daar eerder dit jaar al voor. Het CPB is de belangrijkste economisch adviseur van het kabinet.

  Volgens het CPB moeten bedrijven zich instellen op een wereld waarin corona een blijvende rol speelt.

  Oftewel: corona wordt een normaal bedrijfsrisico. Bij een nieuwe uitbraak zal bijvoorbeeld de horeca weer dicht moeten en ook de theaters. Bedrijven kunnen wel terugverlangen naar het ‘oude’ normaal, de realiteit is dat er een ‘nieuw’ normaal is. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld reisbureaus. Het is de vraag of het toerisme nog op het oude niveau terugkomt.

  Het CPB pleit voor gerichte steun aan individuele bedrijven: alleen aan bedrijven die levensvatbaar zijn. Met bijvoorbeeld kwijtschelding van een belastingschuld kan een bedrijf met een schone lei verder.

  Overigens is die kwijtschelding van belastingschuld omstreden, ook onder ondernemers. Hans Biesheuvel, voorzitter van ondernemersorganisatie ONL, zei eerder al dat het oneerlijk en onrechtvaardig is. ,,Sommige ondernemers hebben geld geleend of hun huis verkocht om de belastingaanslag te betalen. Zij worden gestraft voor hun goede gedrag als anderen kwijtschelding krijgen.’’ De druiven zijn al helemaal zuur als de ondernemer die wel betaalde zijn bedrijf alsnog failliet ziet gaan.

  Maar de kans op een faillissement was niet zo groot het afgelopen anderhalf jaar. Sterker nog, er gingen nooit zo weinig bedrijven failliet als tijdens de coronacrisis. En dat is een reden te meer om snel te stoppen met de steun vindt Van de Kerke. ,,Faillissementen horen bij een gezonde economie.’’

  Dynamiek

  Ook in tijden van hoogconjunctuur gaan er bedrijven failliet. Dat is goed voor de dynamiek. Efficiënt werkende bedrijven duwen de slechter presterende uit de markt. Werknemers van een failliet bedrijf kunnen dan weer aan de slag bij beter draaiende bedrijven. Zo wordt de groei van de economie gestuwd.

  Meer faillissementen verlichten ook de krapte op de arbeidsmarkt. Mensen die nu nog betaald thuis zitten kunnen dan aan de slag bij bedrijven die wel goed draaien.